Vrijspreker: Wie heeft er nu nooit in een discussie met een etatist gehoord:"Vrijheid kan niet werken, want ik zie geen enkel voorbeeld van een vrij land"?

Opperdienaar: Omdat het niet bestaat, kan het niet bestaan. Een vreemd argument met een logische fout er in, maar het lukt mensen zichzelf er mee te overtuigen. Dat is het doel namelijk. Ze willen niet teveel over dat gezeur van die anarchist nadenken, want ze hebben elke avond hun potje bier nog en ze kunnen 1 keer per jaar met moeders de vrouw naar Lloret de Mar. Waar maakt die malloot zich druk over? Dat zal altijd zo blijven, want zij zijn het rijke westen. Natuurlijk zou het fijn zijn als de overheid wat minder van hun geld weg piste, maar ze klagen niet over wat er over blijft. Misschien dat over duizend jaar de kaarten anders geschud zijn, maar wie dan leeft wie dan zorgt.

Vrijspreker: Dat argument staat echter nogal onder druk, nadat U laatst een boek las getiteld: A Century of Anarchy: Neutral Moresnet through the Revisionist Lens door Peter C Earle

Opperdienaar: Inderdaad. Er blijkt al een eeuw lang een stukje Ancapistan bestaan te hebben genaamd Moresnet van 344 hectare. Na de Napoleon oorlogen was het een stukje niemandsland, waar niemand meer zin had om voor te vechten, maar ook niemand afstand van wilde doen. Er was een zink mijn op in het gebied en besloten werd bij het congres van Wenen dat het neutraal terrein zou zijn. Zodoende ontstond tussen Nederland en Pruisen een stuk anarchie wat functioneerde voor ongeveer een eeuw, tot de Duitse troepen er binnenvielen.

In de tussentijd verspreidde het bericht dat importeren naar Moresnet geen import tarieven kende. Dat de prijzen er lager waren en de lonen hoger. Het trok zelfs bewoners aan van verre. Het aantal bewoners was gestegen tot 3800 (met maar 460 afstammelingen van de originele bewoners), terwijl het begon met 250 bewoners. Zo woonden er niet alleen Nederlanders en Belgen, maar ook Italianen, 2 Amerikanen en een Chinees. Er was nagenoeg geen criminaliteit, een privaat geproduceerde munteenheid, verschillende competitieve rechtszekerheid methodes en een bloeiende ondernemingszin. Ook toen de zinkmijn uitgeput was in 1885, betekende dit niet het einde van Moresnet en werden alternatieve inkomstenbronnen gezocht. Toen ze een casino wilden openen, werd duidelijk gemaakt door de Belgische koning dat dit het einde zou betekenen van Moresnet, dus moest er naar iets anders worden gezocht. 

Vrijspreker: Maar wacht even, vielen de bewoners niet gelijk terug in een state of nature van Hobbes, waarin ze elkaar continu naar de keel vlogen en het leven erg, eenzaam, bruut en kort was?

Opperdienaar: Nee, verbaasde mij ook. Ze hadden een geweer club, dus ze zouden zo op elkaar hebben kunnen gaan schieten. Maar om een of andere reden deden ze dat niet. Voor rechtszekerheid gebruikten ze voornamelijk de Code Napoleon, die de nadruk legde op privé eigendom, maar soms kozen ze ook voor Pruisisch recht of gingen naar de burgemeester toe.

Later geprobeerd Moresnet een tweede leven te geven door het te hernoemen tot Amikejo (vriendplaats) en het de basis van Esperanto te maken. Druk werden volksliederen en postzegels uitgegeven om te zorgen dat het serieus genomen zou worden.

Een journalist beschreef het als volgt:

Een van de kleinste en raarste gebieden in de wereld omgeven door hoge bergen, schermt het af van naburige beschavingen en culturen en laat het in zijn eigen kleine wereld. Voor nagenoeg een eeuw hebben de bewoners nooit het gevoel gehad geregeerd te worden door een keizer, koning of president. Ze zijn onafhankelijk, geregeerd door niemand, in vrijheid te toen wat ze willen.

Een andere journalist beschreef het als: "een legale anarchie"

Vrijspreker: Hoe kwam het tot een einde?

Opperdienaar: Voor de empire bouwers die Duitsland verenigden waren onafhankelijke stukjes zoals vrij Moresnet een doorn in het oog. Het Duitse keizerrijk was 1000 keer zo groot en de legers liepen er uiteindelijk naar binnen bij het begin van WOI en het werd ingelijfd bij Belgie aan het einde van WOI.

Vrijspreker: Vreemd dat ik daar nooit iets over gehoord heb op school.

Opperdienaar: Je bedoelt op de staatsschool? Knap he? 

Comments: